03 kwi Jaki powinien być lekarz idealny?

Czy najważniejsza odpowiedź na tak postawione pytanie brzmi: mądry? A może – dobrze wykształcony, dyplomowany? A może: z wieloletnią praktyką?

Między nami mówiąc, specjalnie młodzi już nie jesteśmy, więc i pytanie coraz bardziej wydaje mi się zasadne… Jeśli na stare lata ma nas ktoś leczyć, niechże to będzie lekarz idealny. Fajny pomysł, prawda?

Ten temat przyszedł mi do głowy podczas pisania tekstu o alergiach i pseudoalergiach. Oboje z Jackiem nie jesteśmy wprawdzie zbyt częstymi gośćmi gabinetów lekarskich, ale przecież trochę już je znamy i znamy też wiele doświadczeń naszych rodzin i przyjaciół. To nie zawsze są dobre doświadczenia, choć musimy zastrzec, że właściwie nie mamy kontaktów z państwową służbą zdrowia.

Staramy się wybierać lekarzy z prywatnymi praktykami, we własnych lub zespołowych gabinetach. Nie leczą nas zatem „za państwowe grosze”, lecz za cenę, którą sami wyznaczają. Teoretycznie powinno być tak, że płacę i wymagam. A jak jest?

Jaki powinien być lekarz idealny?

Najtrudniej  mi zaakceptować lekarzy, którzy nie odpowiadają na moje pytania. Próbują mnie zbyć okrągłymi zdaniami. Nie szukają kontaktu z pacjentem, nie próbują objaśnić mu choroby, sięgnąć w rozmowie z nim do przyczyn. Badają, biorą do ręki pióro lub sięgają po klawiaturę, szast-prast, recepta, do widzenia.

Stoczyłam w kilku gabinetach prawdziwą bitwę, chcąc wymusić na lekarzach, by po prostu chcieli ze mną rozmawiać, odpowiedzieli na pytania, udzielili mi wyczerpujących informacji. Choćby dlatego, że jestem farbowaną blondynką i wszystko trzeba mi tłumaczyć.

Fakt, uderzmy się w piersi, jako pacjenci też mamy sporo za uszami. Leczymy się w Internecie i znamy wszystkie przyczyny każdej choroby, każdą jej fazę oraz metodę leczenia – zanim jeszcze stawimy się u lekarza. W wielu wypadkach on służy nam w zasadzie jako potwierdzenie naszych przypuszczeń. Ma potwierdzić diagnozę doktora Google i wystawić receptę. Bo tego jednego klinika internetowa jeszcze nie potrafi 🙂

Ale bądźmy szczerzy: w relacjach pacjent-lekarz nasza wiedza nie powinna być przeszkodą lecz wsparciem. Rolą lekarza jest ocena przypadku i wspólna z pacjentem rozmowa o przyczynach kłopotów, możliwych skutkach i sposobach leczenia. Słowo „wspólna” jest tutaj kluczowe.

Lekarz idealny nie istnieje, choć było kilkoro lekarzy, którzy zbliżyli się do tego poziomu. Nawet nie tyle swoją fachowością – bo tej nigdy nie kwestionuję! – ile sposobem podejścia do pacjentów i ich chorób.

Lekarz odważny

Najgorsza grupa to lekarze z takiego dowcipu…

Rozmawiają dwie kobiety przed gabinetem lekarskim:

– Pani, a ten lekarz to dobry?

– Dobry! Bardzo dobry! Już dziewiętnaście lat do niego chodzę!

Leczą, żeby leczyć, a nie – wyleczyć. Przyzwyczajają pacjentów do cyklicznych wizyt, trzymając ich na stałe jak swoją świtę i wizytówkę: jest pani moją ulubioną pacjentką! Czasami można odnieść wrażenie, że wzięli do serca hasło Jurka Owsiaka i chcą nas leczyć do końca życia i o jeden dzień dłużej. Dlaczego? Może nie mają dość odwagi, by części swoich pacjentów powiedzieć wprost: jest pani hipochondrykiem, proszę wyrzucić wszystkie lekarstwa, zacząć inaczej żyć, jeść, myśleć o sobie. Wolą przepisać pigułki i – do następnego razu. A może nie mają odwagi przyznać się do bezradności?

Idealny lekarz, w moim mniemaniu, patrzy na pacjenta jako całość, a nie skupia się wyłącznie na swojej specjalizacji. Dwukrotnie doznaliśmy z Jackiem przyjemności takich kontaktów. Pierwszy już krótko opisałam w tekście o alergii – dwaj różni ortopedzi po krótkiej wizycie orzekli, że cierpimy oboje na zespół cieśni nadgarstka i w obu przypadkach recepta była jedna: trzeba ciąć. Zabieg chirurgiczny, inaczej się nie da. Bo będzie tylko gorzej i gorzej.

Lekarz dzielący się wiedzą

Moje dwa „strzelające kciuki” i Jackowe bóle obu rąk wziął  pod swoją opiekę osteopata, Pan Adam. Wspaniały, empatyczny i rozmowny człowiek. Zaczął od opisu naszego unerwienia, pokazał co z czym się łączy, jaki wpływ mają na siebie partie różnych, pozornie odległych od siebie, grup mięśni i ścięgien. Zaczął masować, naciągać, uciskać – i co najważniejsze: pokazał nam, w których miejscach naszego ciała możemy rehabilitować się sami.

Moje kciuki po trzech miesiącach są jak nowe. Sprawne! Nic nie boli, nie mam najmniejszych kłopotów i bólu, a jeśli coś poczuję – wiem, jak reagować. Które miejsca uciskać, masować, jak zająć się własnym ciałem. Z Jackiem poszło mu jeszcze lepiej. Skazany na operację, z obolałymi przedramionami i dłońmi (to efekt kilkudziesięciu lat pisania na maszynie i komputerze), po trzech sesjach u Pana Adama wyszedł i klaskał dłońmi z zachwytu.

Nie, nie lansuję tu osteopatii, jako panaceum na wszystkie bolączki, bardziej mi idzie o podejście do problemów. Lekarz ortopeda nawet przez moment nie zająknął się, że mogę spróbować wizyty u osteopaty! Dla niego wąska dziedzina medycyny, którą reprezentował, była całym światem, nie potrafił wyjść poza jej krąg. Pan Adam nie tylko pomógł nam wyjść z problemów, ale jednocześnie udostępnił nam część swojej wiedzy, w minimalnym, ale niezbędnym zakresie.

Lekarz holistyczny

Skrajnie inny przypadek to kardiolożka, która badała Jacka. Rutynowe badanie, które w wielu gabinetach trwałoby pięć-dziesięć minut, tu przeciągnęło się do prawie godziny. Oddaję klawiaturę…

JACEK: To było przeżycie! Pierwszy raz spotkałem lekarkę, która oceniała pacjenta tak holistycznie, całościowo. Przyszedłem zbadać ciśnienie krwi i serce, a rozmawialiśmy o odżywianiu, śnie, wysiłku fizycznym, poceniu się, szybkim chodzeniu, długości pracy przed komputerem, alergii i suplementach diety. I to wszystko przez pryzmat chorób serca, nadciśnienia, wieku! I żeby było jasne – to nie był lekarski wywiad, to były PORADY, podpowiedzi, sugestie. Podparte informacjami o badaniach i nowinkach lekarskich. Siedziałem i nie chciałem wyjść z gabinetu!

To prawda, byłam świadkiem tego seansu. Jacek wszedł jako pacjent – ale wyszedł jako partner. Z informacjami, zaleceniami, z receptą. Z kompendium wiedzy, którą podzieliła się z nim mądra pani doktor. I jestem pewna, że wyszedł zdrowszy niż wszedł 🙂

Lekarz holistyczny patrzy na pacjenta nie tylko przez pryzmat własnej specjalizacji. Wie, jaki wpływ na chorobę z „jego branży” może mieć zespół czynników pozornie z nią niezwiązanych. Potrafi docenić znaczenie wiedzy pacjenta o samym sobie, a jednocześnie – umie łączyć wszystkie dane w jedną całość.

Lekarz wszechstronny

Lekarz idealny to lekarz wszechstronny. Potrafi wytłumaczyć pacjentowi znaczenie kapsaicyny zawartej w papryczkach chilli w terapiach nowotworowych i profilaktyce. Może nie jest to czynnik  decydujący, ale jest i warto o nim opowiedzieć. Umie opowiedzieć o wpływie kurkumy na stan naszych jelit. Potrafi znaleźć nie tylko właściwe „proszki na ból” , ale też wskazać znaczenie diety, podpowiedzieć nazwy najbardziej skutecznych ziół wspomagających leczenie, poszukać razem z pacjentem przyczyn choroby w jego wcześniejszych doświadczeniach.

Wszechstronność oznacza także zdolność do wykorzystania własnych sił pacjenta. Zdolności do samoleczenia organizmu to nie wymysł, to fakt. Trzeba je wzmacniać. Ilu lekarzy wskaże naturalne leki przeciwbólowe (żywokost, wierzba biała, imbir) zamiast przepisywać proszki? Jak wielu lekarzy traktuje serio naturalne antyutleniacze albo potrafi podać starzejącemu się pacjentowi pięć złotych zasad zdrowej długowieczności?

Lekarz idealny?

Nie istnieje, wiem. Ale zwróćcie uwagę, że nie skupiam się na cechach lekarskiej osobowości, nie dotykam ich specjalistycznej wiedzy i dobrego przygotowania do zawodu, w co wierzę, lecz piszę o relacjach z pacjentami. Te relacje też leczą!

To wielka sztuka: umieć wykorzystać siły własne pacjenta do walki z chorobami które go toczą. Wielką sztuką jest również odkryć prawdziwe źródła jego chorób – przyczyny! – a nie chodzić na skróty, stawiać uproszczone diagnozy i leczyć wyłącznie skutki. Ale największą – ciągle – jest zdolność wsłuchiwania się w głos chorego  i odważnego przystępowania do diagnozy. Po to, żeby wyleczyć, nie leczyć. Po to, by być skutecznym w swojej pracy. Wyleczyć pacjenta i zapomnieć o jego istnieniu, na zdrowie.

Ciekawa jestem Waszych opinii…

Ania

Tu: Ciekawe webinarium o źródłach alergii i pseudoalergii

Foto: Tumisu z Pixabay