21 mar Bądź ekomaniakiem. Buduj oczyszczalnię! (1)

Sprawa jest śmierdząca, owszem, ale… tylko teoretycznie. Co pewien czas, kontrolnie, podchodzę do rur odpowietrzaczy i podstawiam nos. Niucham – i nic. Nie czuć nic! Słyszę tylko bulgot ścieków. Gdybym uruchomił wyobraźnię, usłyszałbym jeszcze miliony bakterii, uwijające się w pocie czoła przy przeróbce tego i owego na niemal czystą wodę.

Tak, jesteśmy eko, mamy oczyszczalnię i nie wahamy się jej używać. Dzisiejszy i kolejny wpis poświęcę budowie przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków, która zastępuje tzw. zbiornik bezodpływowy. Czyli po polsku – szambo.

Buduj oczyszczalnię lub… szambo. Wybór  należy do Ciebie.

Na wsi nie wszystko jest proste, a o wielu sprawach trzeba zdecydować tylko raz – na wiele, wiele lat. Tak jest właśnie z wyborem odpowiedniego systemu utylizacji ścieków. Jeśli wieś ma własną kanalizację, problem rozwiązuje się sam. Kiedy jej nie ma, decyzję wypada podjąć tuż po rozpoczęciu budowy bądź remontu domu.

Obok naszego domu szambo już było. Zapytałem poprzedniego właściciela – jak często je opróżnia? Mrugnął okiem i powiedział: rzadko, albo wcale. OK, mieszkał sam, ale żeby wcale? Zagadka, jak się domyślacie, szybko się rozwiązała. Wielu cwaniaków robi w ten sposób – montują szczelny zbiornik… i wybijają w nim otwory. Niech się rozsącza, w końcu to sama natura. 🙁

Dwa miesiące później nasze dziurawe szambo zlikwidowaliśmy, a pod lasem wyrosła piękna (jeśli tak można powiedzieć) oczyszczalnia ścieków.

Jak przygotować się do budowy?

To nie jest takie proste. Nie wystarczy wezwać specjalistów, wykopać dół, zamontować urządzenia i już. Zamiar budowy oczyszczalni ścieków należy najpierw zgłosić we właściwym starostwie. Wymagane są mapki geodezyjne z zaznaczonymi obiektami, punktami instalacji i odległościami, planowana wielkość oczyszczalni, dane techniczne. Warto podeprzeć się danymi od producentów lub wykonawcy.

Najświeższe, przystępnie opisane przepisy znajdziecie na bardzo fajnej stronie Inżynieria Wody – wypada się z nimi zapoznać! –  ja zwracam uwagę na kilka kluczowych elementów:

• odległość oczyszczalni (lub szamba) od ujęcia wody pitnej – u nas to około 25 metrów
• dystans pomiędzy systemem rozsączającym oczyszczone ścieki i ujęciem wody – u nas to ponad 40 metrów
• odległość od budynków – u nas to ponad 15 metrów
• odległość od sąsiadów i/lub granicy działki – 7 metrów od lasu i granicy działki.

Podaję „nasze” odległości – choć są one dużo większe od wymaganych przepisami prawa – z prostej przyczyny. Naprawdę warto zadbać o to, by  maksymalnie oddalić ścieki od ujęcia wody. Koszty niewielkie, czasami to tylko kilka metrów wykopu i trochę więcej rur, ale to zawsze się opłaca. Wierzę naszym bakteriom i ufam, że solidnie pracują. Widzę jakość (czystość) wody, która płynie z korpusu oczyszczalni do studni rozsączającej, ale… niech coś się zepsuje, źle zadziała… Kłopoty murowane.

Przypominam o tym również dlatego, że – jak mówił mi sołtys – rozpoczęły się kontrole przydomowych oczyszczalni i szamb. Ktoś wreszcie wziął się za tę stajnię Augiasza…

Bądź ekomaniakiem… Czy to się opłaca?

Zacznę ten wątek od tego, że wiele gmin zwraca część kosztów budowy oczyszczalni ścieków. Nie chcę się wypowiadać za wszystkie samorządy, nasz dopłaca połowę wartości kosztów urządzenia, ale nie więcej niż 2500 złotych. Umówmy się zatem: warto brać rachunki, inaczej gmina niczego nie rozliczy.

Budowa oczyszczalni biologicznej wiąże się z wydatkiem minimum 4 tysięcy złotych – mam na myśli zakup i montaż urządzenia. Wszystko zależy od planowanej wielkości oczyszczalni, podpowiadam – lepiej ją przeskalować niż zrobić zbyt małą. Nasza kosztowała 6 tysięcy, plus koszty wykopu i żwiru.

Zaplanowaliśmy oczyszczalnię na potrzeby około 6-8 osób. Za mało! Tak uważam, choć na razie – odpukać – nie mamy z nią żadnych problemów. Ale gdy trafiła nam się większa liczba gości, przez chwilę zacząłem poważnie myśleć o wydolności oczyszczalni… Czy da radę? A co będzie, jeśli wszyscy nagle pójdą się kąpać, Ania włączy zmywarkę, a ja pralkę? W mieście nikt się z takimi problemami nie liczy, tutaj każdą sytuację trzeba przewidywać.

(Dała radę, nic się nie działo, ale warto mieć na uwadze ekstremalne sytuacje

Jak wygląda porównanie kosztów eksploatacji szamba i oczyszczalni biologicznej? Przyjmijmy wariant z czteroosobową rodziną i absolutnie szczelnym szambem. Taka rodzina produkuje przeciętnie około 16 metrów sześciennych ścieków na miesiąc. Koszt wywozu nieczystości to wydatek 150-200 złotych miesięcznie, a czasem częściej. Rocznie eksploatacja szamba kosztuje więc około 2-2,5 tys. złotych.

Koszty oczyszczalni? 200 złotych to opłata za energię elektryczną przez rok plus 150-200 złotych raz do roku wywóz substancji nierozpuszczalnych z korpusu oczyszczalni. Plus koszty zakupu bakterii (około 50 zł/rok). Koszt inwestycji zwraca się po około 3-5 latach.

W następnym odcinku: jak zbudować oczyszczalnię ścieków? Jak ją eksploatować? Jakich błędów unikać?

Jacek

Polecamy także: Plusy i minusy wiejskiego życia.

Foto: Gerd Altmann z Pixabay